In het uiterste noord-oosten van de Vrije Heerlijkheid Wijnandsrade, aan de kronkelende Geleenbeek, laat de Heer van Wijnandsrade zijn banmolen bouwen. Aan de voet van een steile heuvel, door beemden, bos en moeras gescheiden van Kasteel Hoensbroeck. De Geleenbeek is de enige snel stromende grote beek in de heerlijkheid.. Dat gebeurt in de loop van de 15de eeuw. De Heer kan in die tijd het recht hebben op oogst-tienden (tiendschuur), maal-tienden (via de banale of dwangmolen), de jacht, hand-en-spandiensten, juridische kwesties e.d. De Heer van Wijnandsrade heeft die rechten in de late Middeleeuwen. Lees hier de historie van de Brommeler Watermolen te Wijnandsrade geschreven door Pierre Snijders, secretaris Stichting Molen Beegden.