
Schouwsmolen, Ittervoort
(watermolen 130 op de Molenkaart Limburg)
Voor 1950 lagen er vier watermolens aan het Nederlandse deel van de Itter- of Ittersebeek, maar alleen de Schouwsmolen is nog maalvaardig. De Schouwsmolen is een graanmolen met houten onderslagrad en twee maalkoppels, waarvan er één nog maalvaardig is. De molen bestond vermoedelijk al in de eerste helft van de 17de eeuw. Aan steensoorten en -verbanden en een gevelsteen is op te maken dat de molen in de loop der eeuwen een aantal keer is verbouwd. De eerste bekende molenaar was Jan Schoufs; de laatste beroepsmolenaar Jean Corbey. In 1902 kreeg de molen een nieuw houten waterrad en in 1928 werd de molen uitgebreid met elektrische aandrijving als hulpbron. Tot 1963 bleef de molen in particuliere handen, daarna kreeg de gemeente Hunsel de molen in eigendom. Het waterrecht (stuwrecht) was inmiddels door Jean Corbey overgedragen aan het Waterschap en het waterrad was al verwijderd. Bijna moest de molen wijken voor de verbreding van de weg ter plaatse. Nadat de molen in 1966 weer in particulier eigendom kwam werd vergeeft geprobeerd de molen weer in ere te herstellen; helaas kreeg de initiatiefnemer het waterschap niet mee. Wat in de jaren zeventig niet lukte, slaagde later wel. In 2015 werd gestart met de restauratie; het resultaat is nu een maalvaardige molen.
De naam Schouwsmolen dankt de molen aan de eerste beroepsmolenaar Jan Schoufs, die in 1561 pachter van hof en molen was.
Bijzonder aan de molen is de vismigratiezone, een relatief kleinschalige, in het landschap passende constructie, die met relatief weinig debiet goed kan functioneren. Gebleken is dat de bypass door diverse vissoorten, van klein tot groot, geschikt is om het sluiswerk van de molen in zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts te passeren.
Kenmerken van de molen:
Watermolen met onderslagrad
Overige kenmerken: steensoorten en steenverbanden geven meerdere verbouwingen aan
Wateraanvoer: Itterbeek
Sluiswerk: tandheugel
Rad: ijzer en hout / diameter 5,7 m., breedte 0,71 m.
Gangwerk: hout, onderaandrijving
Overbrengingsverhouding: 1:6,05
Maalkoppels: 2 (14- en 16-der kunststenen), alleen het 16-der is maalvaardig.
Overige werktuigen: elektriciteitsopwekking
Voor meer informatie bezoek onderstaande websites:
https://limburgserfgoednet.nl/
https://www.molendatabase.nl/molens/ten-bruggencate-nr-06681-f?paging=true
https://www.allemolens.nl/
of bezoek de website van de Schouwsmolen https://schouwsmolen.com/
Wil je de molen bezoeken; raadpleeg dan altijd van tevoren de openingstijden op bovenstaande websites.
Adres: Margarethastraat 73 6014 AD Ittervoort
GPS: N: 51.16826, O: 5.81340