Meterik, Eendracht maakt Macht
windmolen 156 op de Molenkaart Limburg)
Rond de eeuwwisseling (tussen de 19de en 20ste eeuw) voerden bewoners van het buurtschap Meterik actie voor twee dingen: een eigen kerk en een eigen molen. Reden; beiden waren ver weg en vergde lange reistijden. Dat had succes, in 1898 werd begonnen met de bouw van de molen én de kerk. Eind 1899 was de forsgebouwde windmolen al klaar en kreeg zij de toepasselijke naam ‘Eendracht maakt Macht’.
Begin vorige eeuw werd de molen verkocht aan ‘Eendracht maakt Macht, Coöperatieve Vereeniging tot exploitatie van den wind- en stoomgraanmolen Horst aan de Meterik', een coöperatie die blijkbaar speciaal voor de molen was opgericht. Tot 1944 werd de molen gebruikt waarvoor zij was gebouwd, het malen van graan. In datzelfde jaar werd de molen verkocht maar liep zij ook zware oorlogsschade op. Eind jaren ’40 werd de molen hersteld en draaide weer volop, maar niet voor lang. Een jaar later kwam de molen definitief tot stilstand.
Begin jaren ’60 vond er weer een restauratie plaats maar draaien deed de molen nog steeds niet. In plaats daarvan kreeg de molen de functie van schapenstal en werd verloedering en vervuiling haar lot. Afbraak dreigde dus besloot de gemeente Horst in 1975 de molen over te nemen en te restaureren. Vandaag de dag is de molen eigendom van de Stichting Molen Eendracht maakt Macht en is geregeld in bedrijf en daarbij wordt ook gemalen.
Zoals eerder genoemd is de molen zwaar en solide uitgevoerd. Kenmerken daarvan zijn zware houten balken die de steenzolder dragen, een korte molenas met extra penbalk en een ongewoon lange koning. Bij de bouw zijn onderdelen gebruikt uit Zuid-Hollandse poldermolens, het jaartal 1798 op de baard van de Meterikse molen verraad haar afkomst. De Zuid-Hollandse molen had een roede van 28 meter, in Meterik was deze potroede ingekort.
Sinds 1950 heeft de molen VanBussel-stroomlijnroeden op beide roeden die later aangepast zijn met vier remkleppen op de neuzen.
Begin vorige eeuw kreeg de molen een aanbouw voor een stoomlocomobiel voor de aandrijving van een maalkoppel. Een deel van de molenberg moest hiervoor worden afgegraven. Niet veel later kwam er ook een schuur, woonhuis en pakhuis bij de molen.
Bij de restauratie in 1975 kreeg de molen een tweede koppel maalstenen.
De naam ‘Eendracht maakt macht’ dankt de molen sinds zijn bouw aan de samenwerking en veerkracht die het buurtschap Meterik toonde om een molen én een kerk te realiseren.
Bijzonder aan de molen is zijn solide uitvoering, veroorzaakt door gebruik van materialen uit Zuid-Hollandse poldermolens die van origine fors zijn gebouwd.
Kenmerken van de molen:
Beltmolen met VanBussel-stroomlijnroeden
Overige kenmerken: bovenkruier, Engels kruiwerk, kruilier, Vlaamse vang, vangtrommel
Gevlucht: VanBussel-stroomlijnroeden met neusremkleppen, 26,00 m
Overbrengingsverhouding: 1 : 6,08
Maalkoppels: 2 (16-der en 17-der met kunststeen respectievelijk zelfscherpende steen)
Overige werktuigen: elektrisch koppel met buil, sleepluiwerk
Voor meer informatie bezoek onderstaande websites:
https://limburgserfgoednet.nl/
https://www.molendatabase.nl/molens/ten-bruggencate-nr-00224
https://www.allemolens.nl/
of bezoek de website van de ‘Eendracht maakt Macht’: https://molenmeterik.com/
Wil je de molen bezoeken; raadpleeg dan altijd van tevoren de openingstijden op bovenstaande websites.
Adres: Schadijkerweg 36 5964 NB Meterik
GPS: N: 51.45890, O: 6.02116
