Molenaar Joël (25) leerde het ambacht van Frans (72): ‘Het is de geschiedenis die me aantrekt’
Gelezen in De Limburger van zondag 21 september 2025
Carola de Boer
Verslaggever De Limburger Nederweert/Weert
Frans Verstappen (links) en Joël Kerbel zijn molenaar van de Aurora molen in Baexem. © John Peters
Baexem Molenaars Frans Verstappen (72) uit Grathem en Joël Kerbel (25) uit Baexem kozen voor het ambacht op verschillende manieren. Frans kreeg ‘les’ van zijn oom Bèr Sijmkens, maar haalde geen diploma. Joël deed drie opleidingen.
Frans: „Ik vond het zielig dat mijn oom Bèr, die astma had, altijd alleen in de keuken zat op verjaardagsfeestjes. Hij kon niet tegen die rokende bezoekers. Meestal praatten we een beetje. Hij was molenaar op de Aurora molen in Baexem. Ik werkte in de supermarkt. Op een keer zei hij: ‘De burgemeester heeft me gevraagd of ik iemand weet die ook molenaar wil worden. Is dat iets voor jou?’ Het was 1976 toen ik voor het eerst de molenwereld binnenstapte. Ik heb alles van hem geleerd, maar ik heb ook de opleiding tot vrijwillige molenaar gedaan. In 1971 was Lei van de Winkel bij de Sint Jansmolen in Stramproy daarmee begonnen. Maar ik heb geen examen gedaan. Dat was hartstikke moeilijk en ik was bang om te zakken. En ik niet alleen hoor. Dat waren er veel meer.”
© John Peters
Joël: „Ik was dertien jaar toen ik voor het eerst op de Aurora molen kwam om Frans Verstappen te helpen. Ik wilde weten hoe het ging op zo’n molen. Ik ging naar school in Maaseik, deed houtbewerking op Sint Jansberg. Maar op woensdagmiddag was ik altijd bij Frans om klusjes te doen, zoals vegen en helpen met malen. En te luisteren naar zijn verhalen.”
Frans Verstappen. © John Peters
Frans: „Ik vertelde alles wat ik wist. Want zo’n molen moet je in bedrijf houden, moet maalvaardig blijven. In feite ging het bij Joël hetzelfde als bij mij. Ik leerde het molenaarsvak van oom Bèr, Joël van mij. Toen het met mijn oom niet zo goed ging, vanwege zijn astma, mocht ik hem van de gemeente vervangen. Ook zonder diploma. Toen vroegen ze ook of ik de Sint Antonius in Heythuysen wilde draaien. Toen heb ik wel gezegd: dan neem je mij maar twee dagen in de week in dienst. En dat deden ze.”
Joël: „Ik heb wel drie opleidingen gedaan. Ik was 16 jaar toen ik begon met de opleiding tot molengids. Om mensen te vertellen hoe het allemaal gaat. En ik kwam al drie jaar in Baexem op de molen hè? Ik wist veel uit de praktijk. Een paar jaar later ben ik de molenaarsopleiding gaan doen, toen ik mijn rijbewijs had. Ik werkte toen bij Muziekcentrale Adams, maar was in het weekeinde altijd op de molens te vinden, zowel in Baexem als in Heythuysen. En daarna heb ik het diploma ambachtelijk korenmolenaar gehaald. Want in Heythuysen wordt echt tarwe gemalen tot bakmeel dat verkocht wordt. Dan leer je ook meer over het slijpen van de maalsteen, over graansoorten en de kwaliteit daarvan en hygiëne bijvoorbeeld.”
Joël Kerbel. © John Peters
Frans: „Ik probeer hem nog oude termen te leren. Zo zeg je bijvoorbeeld niet dat je de molen gaat starten maar ‘de molen trek je in de haak’. En je zegt ook niet: de molen stilzetten, maar ‘je vangt de molen’.
Joël: „Het oude, de geschiedenis van molens trekt me aan. Ik vind het echt iets Hollands. Ze hebben zo’n belangrijke rol in de geschiedenis gespeeld. Houtmolens, watermolens, papiermolens, noem maar op. Ze hebben voor de opbouw van Nederland gezorgd. Dat verhaal eromheen trekt me.”
Jongeren
Frans: „Gelukkig zijn er meer die er zo over denken. Want op dit moment zijn er best veel gemotiveerde mensen die molenaar willen worden. Zelfs jongeren hebben er meer aandacht voor.”
Opleiding tot vrijwillige molenaar in Limburg
De eerste molenaars kregen in 1975 hun diploma als vrijwillige molenaar in Limburg. Het doel was om de wind- en watermolens te behouden en om vakmensen op te leiden in een gilde. Woensdag 24 september verschijnt hier een boek over: 50 jaar Limburgse Mulders, waar vooral de beginjaren in worden beschreven.
Inmiddels zijn er bijna 250 vrijwillige molenaars aangesloten bij het Gilde van Molenaars in Limburg. Sinds de beginjaren zijn er zo’n 100 molenaars opgeleid en er zijn er nog 40 in opleiding. Op 5 oktober is de jaarlijkse Molendag.
