Oirsbeek, Janssen Molen
(windmolen 40 op de Molenkaart Limburg)
De bouwheer van de Janssenmolen was Jacob Lammeritz, die molenaar was op de molen van Dortants, slechts enkele honderden meters van de Janssen molen. Waarom bouwt een molenaar een tweede molen zo in de buurt? De ware reden is tot op heden onbekend gebleven.
De bouw vond plaats in 1877. De zaken gingen goed, reden om in 1898 de molen uit te breiden met een magazijn. In 1899 kwam de naamgever van de molen in beeld; in 1921 werd hij zelfs eigenaar van de molen en zijn erfgenamen bleven dat tot 1970. In dat jaar ging de molen in eigendom over naar de gemeente Oirsbeek, later in 2008 en 2011 was er nog een eigendomswissel met uiteindelijk het Limburgs Landschap als eigenaar.
Vanaf het bouwjaar tot aan 1935 heeft de molen een volledig houten bovenas en wiekenkruis gehad. In dat jaar kreeg de molen een ijzeren bovenas, potroeden, afkomstig van een gesloopte molen uit Noord-Holland (waarschijnlijk Schermer of Purmerend) en een Engels kruiwerk.
De molen had in die tijd drie steenkoppels, later verviel er een om meer ruimte te krijgen en kreeg de molen ook een elektrisch aangedreven maalkoppel. In de jaren ’40 kwam de molen tot stilstand; de maalderij was verhuisd naar Doenrade. De molen raakte erg in verval.
Na de overdracht aan de gemeente ving een omvangrijke restauratie aan die gefaseerd drie jaar duurde. In 1978 werd de gerestaureerde molen weer in bedrijf gesteld. In die periode fungeerde de molen als instructiemolen voor molenaars in opleiding. Vanaf de heropening kampte de molen met beperkte windvang als gevolg van de hoge bomen rond de molen. Vochtproblemen speelden de molen ook parten; de combinatie van slechte interne ventilatie en beperkte windvang van de molen zorgde voor veel vocht en schade aan het interieur. In 1987 en 1988 werd de molen uitwendig van haar teerlaag ontdaan en opnieuw gevoegd. Een jaar later werd ook het interieur weer opgeknapt. In 2012 werd er opnieuw gevoegd en geschilderd.
De naam Janssenmolen dankt de molen aan de familie die hier tussen 1899 en 1970 maalde.
Dit is een uitzonderlijke beltmolen: feitelijk is het een grondzeiler op natuurlijke hoogte die voorzien is van een invaart.
Kenmerken van de molen:
Beltmolen (grondzeiler op een natuurlijke verhoging)
Overige kenmerken: bovenkruier, Engels kruiwerk, kruilier, Vlaamse vang, vangtrommel
Gevlucht: oudhollands (buitenroede) en fokwieken (binnenroede) 24,80 m
Overbrengingsverhouding: 1 : 4,45 en 1 : 5,03
Maalkoppels: 2 (17-der blauwe steen en 17-der kunststeen0
Overige werktuigen: sleepluiwerk
Voor meer informatie bezoek onderstaande websites:
https://limburgserfgoednet.nl/
https://www.molendatabase.nl/molens/ten-bruggencate-nr-01117?paging=true
https://www.allemolens.nl/
Wil je de molen bezoeken; raadpleeg dan altijd van tevoren de openingstijden op bovenstaande websites.
Adres: Molenweg 4 6438 BM Oirsbeek
GPS: N: 50.95298, O: 5.91315
