Oostrum, Rosmolen van Geijsteren

(watermolen 152 op de Molenkaart Limburg)

De Rosmolen van Geijsteren is gelegen aan het beekdal van de Oostrumse Beek. Op deze beek, die water uit het Peelgebied afvoert, lagen ooit drie watermolens, waarvan de Rosmolen de middelste is.

De Rosmolen, samen met de ernaast gelegen Frankische boerderij, behoren tot een landgoed waarvan de eigenaren bijna twee eeuwen lang op kasteel Geijsteren woonden.

Voor de Franse tijd was de molen eigendom van de Heer van Geysteren. Later wisselde het eigendom enkele keren van adellijke familie tot het in 1806 eigendom werd van de familie Weichs de Wenne waarbij de molen nog steeds in eigendom is.
De molen werd tot aan het stilleggen in 1928 verpacht aan de familie Derkx die vele jaren als pachter op de molen werkzaam is geweest. In dat jaar kocht de gemeente Venray het waterrecht van de baron af om de waterhuishouding van de beek te verbeteren met als doel om de afwatering van de Peel te bevorderen.

De Rosmolen is een echte wintermolen; er is alleen tussen oktober en april voldoende debiet om te malen. De molen, met zijn karakteristieke tentdak van stro, heeft één maalkoppel met Duitse blauwe stenen. De maat is wat afwijkend en ligt met 1,45 m doorsnede tussen een 16-der en 17-der steen in. In de molen ontbreekt de koning en spoorwiel, het rondsel op de steenspil wordt rechtstreeks aangedreven door het aswiel of waterwiel.

Na de afkoop van het waterrecht werden ook de sluizen afgebroken, het waterrad bleef omdat dat geen belemmering voor de waterafvoer vormde. Wel werden de onderste schoepen van het 5,4 meter grote waterrad afgezaagd om draaien van het rad te voorkomen.
In 1944 ontstond er schade aan de molen bij het opblazen van de brug. Brug en molen werden hersteld maar het waterrad werd pas in 1975 vervangen. In 2000 was de molen weer maalvaardig en sindsdien wordt er geregeld gemalen.

De naam Rosmolen van Geijsteren dankt de molen aan een gebied van bossen dat ‘Aan de rosmolen’ werd genoemd. Op enige afstand van de huidige molen lag vroeger een boerderij met rosmolen die in 1863 door brand werd verwoest. De Rosmolen is, al doet de naam anders vermoeden, geen rosmolen en dat ook nooit geweest.

Bijzonder aan de kleinste vrijstaande molen van Limburg is de afwijkende maat van het steenkoppel (tussen een 16-der en 17-der in). De molen heeft geen steenkraan maar een steentrommel om de loper te lichten.

Kenmerken van de molen:

• Watermolen met een waterrad (onderslag)

• Overige kenmerken: uit baksteen opgebouwd molenhuis met rieten tentdak

• Wateraanvoer: Oostrumse Beek

• Sluiswerk: maalsluis, lossluis, haal en windhaspel

• Rad of Raderen: hout, diameter 5,14 m

• Gangwerk: hout, onderaandrijving

• Overbrengingsverhouding: onbekend

• Maalkoppel: 1 (tussen 16-der en 17-der blauwe steen)

• Overige werktuigen: gaffelluiwerk; steentrommel

Voor meer informatie bezoek onderstaande websites:
https://limburgserfgoednet.nl/
https://www.molendatabase.nl/molens/ten-bruggencate-nr-03905?paging=true
https://www.allemolens.nl/

Wil je de molen bezoeken; raadpleeg dan altijd van tevoren de openingstijden op bovenstaande websites.

Adres: De Rosmolen 1, 5807 ED Oostrum
GPS: N: 51.54326, O: 6.02885