Swartbroek, De Hoop
(windmolen 104 op de Molenkaart Limburg)
Deze molen heeft in zijn bestaan opmerkelijke gedaanteverwisselingen ondergaan. Oorspronkelijk gebouwd als stellingmolen, na verhuizing verbouwd tot beltmolen om nadien weer als stellingmolen door het leven te gaan.
Het begint allemaal in 1905 als in Vlaardingen de in 1849 gebouwde stellingmolen De Hoop (een pelmolen) te koop wordt aangeboden. Nog datzelfde jaar wordt de molen in Swartbroek als beltmolen voor het malen van graan herbouwd en hij behoudt daarbij zijn oude naam. Zoals niet ongebruikelijk verpacht de eigenaar de molen aan een molenaar die hem een aantal jaren later in eigendom krijgt. In 1923 kreeg een bakker/molenaar de molen in handen en werd de molen intensief gebruikt waarvoor hij gebouwd was, het malen van graan. In de jaren ’50 kwam er weer een andere eigenaar die slechts een jaar of zes plezier van de molen gehad heeft, stilstand volgde. De molen raakte steeds verder in verval en een sloopvergunning werd al aangevraagd. Zover kwam het gelukkig niet; de molen wordt verbouwd en is weer een stellingmolen. Sinds 2010 is de molen eigendom van een stichting. De molen is regelmatig in bedrijf als productiemolen, er wordt tarwe, rogge en boekweit gemalen. De silo’s zijn verwijderd zodat er ook ruimte is voor exposities.
Naast de metamorfose van stelling- naar belt- en weer terug naar stellingmolen is er tussentijds het nodige gewijzigd.
In 1935 werd de aandrijving aangepast; dat blijkt uit het te koop aanbieden van het oude spoorwiel. Drie jaar later waren de kap, de roeden, en het bovenwiel voor wijziging aan de beurt. Bij die restauratie kreeg de molen VanBussel-stroomlijnwieken met neusremkleppen op de buitenroede. In 1954/1955 volgde wederom een grote aanpassing, maar kwam de molen door problemen toch tot stilstand. De bouw van een loods in de belt zorgde er later zelfs voor dat volledig rondkruien niet meer mogelijk was. De grote restauratie in 1981 tot 1984 maakte de molen weer maalvaardig. De molenromp werd zes meter hoger en de molen kreeg weer een stelling. Het gevlucht kreeg op alle roeden fokwieken met remkleppen.
Heden ten dage heeft de molen twee 17-der maalkoppels, een koppel blauwe stenen dat niet meer in gebruik is en een koppel kunststenen dat elektrisch wordt aangedreven.
De naam De Hoop dankt de molen aan zijn tijd dat hij nog in Vlaardingen stond.
Bijzonder aan de molen is de metamorfose van stelling- naar belt- en weer terug naar stellingmolen.
Kenmerken van de molen:
Stellingmolen met VanBussel stroomlijnwieken
Overige kenmerken: bovenkruier, Engels kruiwerk, kruilier, Vlaamse vang, buiten vangstok en kneppel
Gevlucht: fokwieken met remkleppen op beide roeden, 24,90 m
Overbrengingsverhouding: 1 : 5,70
Maalkoppels: 2 (17-der blauwe steen op wind en een 17-der kunststeen elektrisch aangedreven)
Overige werktuigen: borstelbuil, sleepluiwerk, elevator
Voor meer informatie bezoek onderstaande websites:
https://limburgserfgoednet.nl/
https://www.molendatabase.nl/molens/ten-bruggencate-nr-02803
https://www.allemolens.nl/
of bezoek de website van de molen De Hoop https://www.molendehoopswartbroek.nl/
Wil je de molen bezoeken; raadpleeg dan altijd van tevoren de openingstijden op bovenstaande websites.
Adres: Coolenstraat 24b 6005 NZ Swartbroek
GPS: N: 51.23164, O: 5.77602
